افزایش ناگهانی 30درصدی بلیت هواپیما، تغییرات محسوسی در تورهای داخلی و خارجی ایجاد می‌کند که به نفع سیستم گردشگری کشور نیست. در صورت مشخص بودن زمان و میزان تقریبی افزایش قیمت، کار هماهنگی آسان‌تر می‌شد و ضربه کمتری به بدنه گردشگری کشور وارد می‌شد.

خبرگزای میراث فرهنگی ـ گردشگری ـ گردش و گردشگری همواره به ظاهر مورد توجه دست‌اندرکاران و متولیان این امر قرار دارد اما آن‌چنان که حرارت، ذات آتش است، برنامه‌ریزی، نظم و ثبات نیز جزو لاینفک گردشگری محسوب می‌شود و خلل در هر یک زمینه‌ساز آسیب به بدنه گردشگری خواهد شد.

ایجاد تغییرات ناگهانی در هر یک از حلقه‌های پیشین و پسین تورهای مسافرتی، به مثابه وارد کردن شوک به سیستم گردشگری است که جبران آن زمان و هزینه بالایی در پی دارد و شاید سبب زمین خوردن برخی دست‌اندرکاران این حوزه شود؛ یکی از این موارد افزایش 30درصدی قیمت بلیت هواپیماها است که تازگی اتفاق افتاده است.

گرانی بدون تخصیص زمان برای هماهنگی، در تورهای مسافران داخلی و نیز گردشگر خارجی که از مدت‌ها قبل کارهای برنامه‌ریزی و تعیین هزینه‌ها انجام شده است، ضرر می‌زند.

«شبابی» مدیر یکی از دفاتر خدمات مسافرتی معتقد است اول این که زمان مناسبی برای افزایش قیمت نبوده و بعد از آن میزان افزایش بسیار بالا است: «در حال حاضر با توجه به نحوه‌ی اطلاع‌رسانی افزایش قیمت بلیت هواپیما، زنگ‌خور کم شده و مردم کم‌تر تماس می‌گیرند. کسانی که مراجعه می‌کنند از آشنایان هستند، در کل فروش خیلی پایین آمده.»

شبابی افزود: «زمان افزایش قیمت نامناسب بوده، اگر در فصل سفر یعنی مرداد و شهریور بود که مردم به هر حال می‌خواستند سفر کنند، بهتر بود ولی اکنون به راحتی از سفر صرف نظر می‌کنند. مسأله‌ی دیگر میزان افزایش است، 30 درصد خیلی زیاد است در حالی که پیش از این 7 یا 8 درصد افزایش می‌یافت.»

در حالی که «ناصر گلدوست»، دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران در مورد تأثیر این افزایش قیمت بر روی تورهای داخلی معتقد است: «تأثیر چندانی ندارد زیرا تورهای داخلی عمدتاً با اتوبوس هستند، جز یک سری تورهای خاص که آن هم مسافر خود را دارد.»

شبابی ضمن تأکید بر نامناسب بودن زمان و میزان افزایش، می‌گوید: «شاید این افزایش قیمت در برخی مسیرها مانند کرمان و یا شیراز که مسافر خاص خود را دارد تأثیری نداشته باشد اما در مسیر کیش و مشهد تأثیرگذار است. ما آژانس بند ب هستیم و تور می‌فروشیم، سرمایه‌گذاری می‌کنیم و هواپیما چارتر می‌شود اما با این شرایط با آن که مجبور هستیم کمتر از قیمت خرید، فروش داشته باشیم همچنان فروش نمی‌رود. همین الان هواپیمای چارتر کیش خالی است؛ پکیج 130هزار تومانی، یکصد هزار تومان هم فروش نمی‌رود.»

«مجتبی تهرانی»، مدیر دفتر خدمات مسافرتی ضمن آن که معتقد است این افزایش قیمت تأثیر چندانی ندارد، افزود: «قیمت پرواز نسبت کشورهای همسایه ارزان است، از طرف دیگر به دلیل کمبود هواپیما نسبت به جمعیت، هر قیمتی که تعیین شود مردم می‌خرند.»

وی در مورد تورها گفت: «سال جاری به علت نبودن پول، افت کاری داشتیم زیرا می‌دانید سفر در انتهای سبد خانوار قرار دارد و همچنین جایگاه خاصی در بین خانواده‌ها ندارد در نتیجه به راحتی حذف می‌شود.»

تهرانی در مورد زمان افزایش گفت: «اگر این تغییر در زمان سفر مانند شب عید یا تابستان اتفاق می‌افتاد به راحتی جا می‌افتاد اما اکنون علاوه بر افتی که سال جاری گریبانگیر بوده، هنگام آغاز سال تحصیلی است و مردم بیشتر درگیر برنامه‌های کاری خود هستند در نتیجه به راحتی سفر تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.»

وی در خصوص تورهای خارجی ادامه داد: «بر خلاف تورهای داخلی، تورهای خارجی رشد داشته؛ به دلیل این که مردم حساب و کتاب می‌کنند و می‌بینند قیمت تور 4 روز و سه شب هوایی داخلی تفاوت چندانی با یک تور یک هفته‌ای خارجی ندارد، بنابراین به راحتی تور خارجی را انتخاب می‌کنند به مالزی و ترکیه می‌روند تا از سایر مزایای نیز استفاده کنند و تنوعی نیز محسوب می‌شود.»

اما در خصوص گردشگر خارجی که قصد سفر به ایران را دارد مدیر دفتر مسافرتی گفت: «سفر به ایران جزو سفرهای گران قیمت است، در حالی که سفر به کشورهای همسایه 300 یا 400 دلار هزینه در بر دارد، پکیج سفر یک هفته‌ای به ایران حداقل 700 دلار هزینه خواهد داشت. مسأله‌ای که سفر به این را متفاوت می‌کند سفر فرهنگی است؛ بدین معنی که مسافر فرهنگی به خاطر هدفش، تفاوت هزینه‌ی اعمال شده را می‌پردازد.»

البته باید در نظر گرفت که ضمن پرداخت، بی‌نظمی و تغییر ناگهانی تأثیر سؤ خود را بر مسافر خارجی خواهد گذاشت.»

تهرانی در پایان سخن خود افزود: «اگر این افزایش قیمت مانند برخی موارد دیگر زمان خاصی داشت و آژانس‌داران می‌دانستند که در تاریخ معینی صورت می‌گیرد، به راحتی می‌شد برنامه‌ریزی کرد ولی در حال حاضر زمان خاصی ندارد.»

نکته جالب این است که ناصر گلدوست دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران معتقد است این افزایش قیمت اما تغییری در وضعیت حمل و نقل ایجاد نمی‌کند: «از این دید نگاه نکنیم، حرف ما این بوده که قیمت بلیت هواپیما آزاد باشد، یعنی اجازه بدهند که شرکت‌های هواپیمایی بر اساس داشته‌ها و نداشته‌ها، هزینه و درآمد قیمت بدهند که به این ترتیب زمینه رقابت مهیا می‌شود و به نفع مسافر ارزان‌سوار نیز خواهد بود.»

وی ادامه داد: «دست زیاد خواهد شد، عده‌ای از اکراین و کشورهای دیگر هواپیما وارد خواهند کرد و با آن کار می‌کنند و شرکت‌ها نیز هواپیماهای خود را بازسازی می‌کنند. از طرف دیگر در برخی ساعات به مسافران این امکان داده شود که سفر ارزانی داشته باشند.»

وی در مورد افزایش 30درصدی اخیر بلیت هواپیماها گفت: «افزایش 30درصدی دردی را دوا نمی‌کند زیرا مربوط به حذف یارانه‌ها می‌شود و به نفع دولت است چرا که تنها منبع پرداخت تغییر می‌کند و به جای دولت، مردم هزینه را پرداخت می‌کنند.»

با توجه به موارد یاد شده می‌توان نتیجه گرفت معین نبودن زمان افزایش هزینه بلیت پرواز و همچنین میزان این افزایش به بدنه گردشگری کشور که آسیب‌پذیر است، ضربه‌ای می‌ز‌ند که جبران بسیار مشکل خواهد بود.